DE EUROPESE ONTBOSSINGSWET IS GEEN BEDREIGING, MAAR EEN KANS
De toekomst van koffie, zoals we die kennen, staat op het spel. Terwijl de vraag naar koffie wereldwijd blijft stijgen, zijn de gevolgen van klimaatverandering en ontbossing onmiskenbaar: bij het aanleggen en exploiteren van koffieplantages als monocultuur gaat er veel bos en biodiversiteit verloren. De nieuwe Europese ontbossingswet biedt een unieke kans om deze uitdagingen aan te pakken.
Deze wet ziet er op toe dat de bijdrage van de EU aan wereldwijde ontbossing en verlies van biodiversiteit teruggedrongen wordt. Dit is hoognodig, want Europa is verantwoordelijk voor het verdwijnen van een gebied ter grootte van een voetbalveld per minuut, aldus een inschatting van de Europese Commissie.
De nieuwe regelgeving zet hiermee druk op de koffiesector en dat leidt tot toenemende weerstand vanuit supermarkten, koffiemerken en producenten. Dat heeft ertoe geleid dat de Commissie deze week een voorstel heeft ingediend om de ingangsdatum van de wet met een jaar uit te stellen. Bij grote transities als deze zien we vaker dat er weerstand ontstaat tegen verandering, in plaats dat deze omarmd wordt. Dit zien we bijvoorbeeld ook bij de transitie naar composteerbare cupjes, waar flink gelobbyd wordt om aluminium te behouden in plaats van over te stappen naar het duurzamere alternatief.
De uitdagingen rondom implementatie van de ontbossingswet zijn reëel, vooral kleinere koffieboeren hebben moeite om aan de nieuwe eisen te voldoen. Maar juist hier ligt een enorme kans voor de sector. Door lange termijn en directe relaties aan te gaan met de koffieboeren zelf, wordt de traceerbaarheid van koffiebonen beter en kunnen boeren worden geholpen om te voldoen aan de eisen van de ontbossingswet, zoals op het gebied van data collectie. Vanuit die versterkte relatie kan vervolgens gekeken worden naar extra oplossingen die bijdragen aan verdere verduurzaming. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing van agrobosbouw: door bomen en koffieplanten dwars door elkaar te zetten wordt niet alleen de biodiversiteit bevorderd, maar worden de boerderijen ook weerbaarder tegen droogte en extreme weersomstandigheden. Zo zorgt deze nieuwe manier van samenwerken met boeren niet alleen voor het voorkomen van ontbossing, maar leidt het ook tot het planten van extra bomen.
De toekomst van onze planeet, en van de koffie die we dagelijks drinken, ligt in onze handen. Het is niet de tijd om de status quo te handhaven en hoognodige wetgeving te vertragen, maar juist om vooruit te kijken. Samen kunnen we een koffiesector opbouwen die duurzaam, eerlijk en toekomstbestendig is. De Europese ontbossingswet is geen bedreiging, maar een kans – als we die durven te grijpen.
