Vanaf 1 januari mogen koffiecapsules bij het PMD (plastic, metaal en drinkverpakking).
Dit klinkt als een flinke stap vooruit, maar hier kun je de vlag niet voor uithangen.
In de praktijk maakt maar 30% van de capsules echt kans op recycling.
Lang niet elke gemeente zamelt PMD gescheiden in.
Slechts de helft van elke sorteerlijn herkent kleine, vervuilde capsules.
En koffiedrab vermindert de kwaliteit van het PMD.
Veel belandt dus alsnog waar we het liever niet hebben: bij het restafval.
Daarbovenop: de capsules blijven bestaan uit milieuvervuilende materialen zoals aluminium of fossiel plastic.
Recycling verzacht dat een beetje. Maar het lost het niet op.
En dat terwijl er een oplossing is die wel volledig circulair is: composteerbare cups, gemaakt van planten. De Wageningen University & Research toonde aan dat dit de meest duurzame keuze is: plantaardig, hernieuwbaar en volledig circulair. (linkje)
Dat er toch voor recycling wordt gekozen, komt door systeem- en marktbelangen: de industrie heeft namelijk belang bij het behouden van aluminium/plastic infrastructuren. Recycling is hiermee vooral gekozen om binnen het bestaande systeem te blijven, niet om te verduurzamen.
Dat is toch de wereld op z’n cup?!
Even de feiten op een rij:
- Slecht~30% van de cups maakt kans om gerecycled te worden
- De EU zelf stelt dat koffiecapsules nauwelijks recyclebaar zijn en dat composteren, inclusief de nuttige koffiedrab, voor dit producttype de milieutechnisch meest gunstige oplossing is. (bron, bron)
- Er bestaat een aantoonbaar duurzamer alternatief: composteerbare cups. Door onderzoek van de Universiteit van Wageningen is aangetoond dat composteerbare capsules het meest circulair zijn (100% in het geval van composteren) (bron)
Dat er toch voor recycling wordt gekozen, komt door systeem- en marktbelangen, de industrie heeft belang bij het behouden van aluminium/plastic infrastructuren. Recycling is hiermee vooral gekozen om binnen het bestaande systeem te blijven.
Dus wat is wijsheid met composteerbare cups:
- Beter GFT dan PMD
- De koffiedrab gaat verloren
- De koffiedrab maakt het PMD afval moeilijke recyclebaar want wordt nat
- Koffiecups in PMD worden slechts voor 30% gerecycled
- Composteren werkt wel
- Onze cups composteren voor 100%
- De koffiedrap blijft behouden, wat goed is voor gezond laten groeien van planten, wat de compost nog waardevoller maakt
- Met thuiscomposteren zelf binnen 26 weken
Kortom: de juiste keuze voor mens en milieu blijft composteren!
Meer lezen?
Vanaf 2026 mogen gebruikte koffiecapsules bij het plastic afval in de gemeenten met een PMD (plastic-metaal-drankpakken) bak. Een deal tussen tien grote koffiebedrijven en afvalverwerkers zet hiermee in op recycling van aluminium en plastic cups. Dit klinkt als een doorbraak voor het milieu, echter deze oplossing recycled slechts ~30% van het afval. De 100% circulaire oplossing composteren krijgt hiermee niet de voorkeur, ondanks de richtlijn van de Europese Unie uit het PWWR impactrapport dat inzet op composteren.
Nederland jaagt jaarlijks maar liefst 2 miljard koffiecupjes door de machine. Van die indrukwekkende berg wordt met dit nieuwe plan slechts een beperkt deel daadwerkelijk gerecycled. Een simpel sommetje leert dat het gaat om maximaal een derde van het aantal cups: rond de 75% van de huishoudens heeft toegang tot PMD-scheiding – met name bij de grote gemeentes is dit niet het geval – en maar de helft van de afvalverwerkers kunnen de cups er daadwerkelijk uitvissen. Daarbij komt dat het gerecyclede materiaal nauwelijks terugkomt in nieuwe capsules, omdat de kwaliteit niet voldoende is. Dat betekent dat er nog steeds nieuw aluminium nodig is, en het winnen van deze grondstof uiterst energie-intensief en vervuilend is.Tot slot gaat de koffiedrab niet alleen verloren bij recyclen (gemiste kans), maar draagt deze bij aan verminderde kwaliteit van het PMD afval.
Tegelijkertijd is er een andere oplossing die wel volledig circulair is en voor alle huishoudens te implementeren: composteren (zie onderstaande infographic). Wageningen University & Research toonde aan dat composteerbare capsules de meest duurzame keuze zijn: plantaardig, hernieuwbaar en volledig circulair. Bij de productie is er geen fossiel materiaal nodig, de productie gaat gepaard met vele factoren minder CO2 en niet alleen het cupje maar ook de koffiedrab kan worden gebruikt als compost. Voor deze route is ook al een werkend afvalsysteem: de GFT bak waar de meeste huishoudens toegang toe hebben.
Deze route wordt echter systematisch op de lange baan geschoven. Allereerst door achter de schermen in Brussel hard te lobbyen tegen wetgeving die composteerbare verpakkingen verplicht zou stellen. Met succes: het lijkt erop dat de aluminium en plastic cups mogen blijven, mits er werk wordt gemaakt met het recyclen. Zie daar de ware reden voor het huidige recycling initiatief: het helpt de koffiebedrijven om niet over te hoeven stappen op de composteerbare variant. Systeem- en marktbelangen gaan hiermee boven duurzaamheid omdat de industrie belang heeft bij het behouden van aluminium/plastic infrastructuren.
Vind je het interessant om hier dieper op in te gaan? We brengen je graag in contact met Bart Dingjan (CEO) of Jerom Nieuwenhuizen (COO Operations & Duurzaamheid) bij De Koffiejongens, voor een gesprek over de misverstanden rond recycling, de lobby tegen composteerbare verpakkingen en waarom de circulaire koffiecapsule allang bestaat maar niet wordt omarmd door de grote spelers.
